Δευτέρα 16 Σεπτεμβρίου 2013

Ζηρίνειο 1932-2013: 81 χρ. αγώνες

Το Δημοτικό Στάδιο «Ι. Ζηρίνης», από κατασκευής του το 1923 μέχρι σήμερα, αποτελεί το σημαντικότερο σημείο αναφοράς του αθλητισμού της Κηφισιάς.



Τα προηγούμενα πρόχειρα γήπεδα

Πριν από την ίδρυσή του στην περιοχή, υπήρξαν κατά καιρούς πρόχειροι περιστασιακοί χώροι άθλησης:

* Κάτω ακριβώς από τον σιδηροδρομικό σταθμό από το 1899 έως το 1902. Καταργήθηκε λόγω επέκτασης του σταθμού.

* Στην οδό Όθωνος, όπου τώρα στεγάζεται η αστυνομία από το 1922 έως το 1926, όταν ο οικοπεδούχος ανακάλεσε την παραχώρηση της χρήσης του.

* Γήπεδο ποδοσφαίρου στον Φάρο, μεταξύ της Λεωφόρου Κηφισίας και οδού Χ. Τρικούπη από το 1928 έως το 1953, οπότε οικοπεδοποιήθηκε.

* Γήπεδο ποδοσφαίρου, εκεί οπού είναι τώρα το Ζηρίνειο, από το 1926 έως το 1929.

Ο Ιωάννης Ζηρίνης (1869-1934)

Γεννήθηκε το 1869 στην Μαρώνεια της Θράκης, τόπο καταγωγής της οικογένειάς του, η οποία εγκαταστάθηκε στα 1888 στη Σμύρνη. Στη γενέτειρά του υπάρχει ακόμα συνοικισμός με την ονομασία Ζηρινέικα. Ασχολήθηκε στην οικογενειακή επιχείρηση με το καπνεμπόριο. Ήταν απόφοιτος της Ευαγγελικής Σχολής της Σμύρνης το 1900. Το 1910 η έδρα της επιχειρήσεως μεταφέρθηκε στη Δρέσδη της Γερμανίας, λόγω των επερχόμενων πολιτικών και πολεμικών γεγονότων της εποχής εκείνης. Λίγο αργότερα η πολυτελής κατοικία τους στην προκυμαία της Σμύρνης επιτάχθηκε και χρησιμοποιήθηκε ως κατοικία του αρχιστράτηγου των Τούρκων στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, του διαβόητου Liman Fon Santers. Μετέφερε το 1924 τις επαγγελματικές του δραστηριότητες στην Αθήνα, όπου υπήρξε και χρηματιστής. Κατοικούσε στην Κηφισιά στην ιδιωτική του έπαυλη επί της οδού Τατοΐου 58 - 60. Η οικογένειά του διακρίθηκε για τις ευεργεσίες της στη Μαρώνεια και ο ίδιος ως δωρητής του Ζηρινείου. Υπήρξε ο πρώτος έφορός του και ιδρυτικό μέλος του Α.Ο.Κ., το 1932.    Αργότερα και μέχρι το 1951 τον διαδέχθηκε στην εφορία ο γιος του Αιμίλιος (1904-1992). Κατά τραγική ιστορική συγκυρία, η κατοικία του Ζηρίνη στην Κηφισιά επιτάχθηκε και αυτή το 1941 και χρησιμοποιήθηκε πάλι ως κατοικία των Γερμανών κατακτητών.

Η κατασκευή του Ζηρινείου

Η νεοσύστατη το 1926 Κοινότητα Κηφισιάς αναζήτησε κατάλληλους χώρους στο Κεφαλάρι, στο Στροφύλι και την Πεύκη, για κατασκευή γυμναστηρίου, χωρίς όμως αποτέλεσμα. Τελικά, με τη μεσολάβηση του Ι. Χρυσάφη, διευθυντή Φυσικής Αγωγής του υπουργείου Παιδείας, ο Ι. Ζηρίνης αγόρασε την έκταση απέναντι από την Βίλλα    Καζούλη, που ανήκε μάλλον στον Γεωργαντά και χρηματοδότησε τις απαιτούμενες αθλητικές εγκαταστάσεις. Οι εργασίες άρχισαν το 1929 και περατώθηκαν τον Μάιο του 1932. Στο διάστημα αυτό σταμάτησαν προσωρινά λόγω διαφωνιών στην ονομασία του, διότι εκείνη την εποχή δεν έδιναν στα γυμναστήρια ονομασία φυσικών προσώπων. Έτσι, το Ζηρίνειο είναι το πρώτο γυμναστήριο στην Ελλάδα με ονομασία προσώπου. Μετά την ολοκλήρωσή του τέθηκε στην ευθύνη του υπουργείου Παιδείας με την ονομασία «ΖΗΡΙΝΕΙΟΝ Εθνικόν Γυμναστήριον».

Τα εγκαίνια

Έγιναν με επισημότητα το απόγευμα της Κυριακής 12 Ιουνίου 1932, με την παρουσία του υπουργού Παιδείας Γ. Πετρίδη, των κοινοτικών αρχών της Κηφισιάς και Αμαρουσίου και πλήθους κόσμου. Τον δωρητή προσφώνησαν ο Ι. Χρυσάφης και ο κοινοτάρχης της Κηφισιάς Χρήστος Αποστολίδης, ενώ ο σύμβουλος Γ. Κούρτης τού πρόσφερε αντίγραφο αρχαίου αγαλματιδίου. Στην αντιφώνησή του ο Ι. Ζηρίνης, μεταξύ των άλλων, είπε: «Νομίζω ότι δεν άξιζαν εις εμέ τόσοι έπαινοι. Δεν έκανα παρά το καθήκον μου... Εις την παρούσα περίσταση ήτις αφοράν την νεολαίας μας, τολμώ να ελπίζω ότι το έργο τούτο θα συμβάλλει εις την ψυχικήν και σωματικήν διάπλασιν της νέας γενεάς από την οποίαν πολλά αναμένει η Ελλάς... Η ενίσχυση και η συμπάθεια με τας οποίας οι κάτοικοι της Κηφισιάς περιέβαλαν το έργον τούτο αποτελούν την καλυτέραν εγγύηση δια την επυτυχίαν του επιδιωκόμενου σκοπού υπέρ της Ελληνικής νεολαίας ήτις αποτελεί την ελπίδα της πατρίδος».

Ακολούθησαν γυμναστικές επιδείξεις από το Γυμνάσιο Αμαρουσίου και παράθεση δεξιώσεως. Αξιοσημείωτο γεγονός της τέλεσης την ίδια ώρα ποδοσφαιρικού αγώνα στη Ν. Ερυθραία, μεταξύ των τοπικών ομάδων «Ένωσης» και «Ερμή». Τούτο μάλλον υποδήλωνε την αντίδραση των Ερυθραιωτών, καθώς η παράδοση αναφέρει ότι ο Ζηρίνης επιθυμούσε αρχικά την κατασκευή του Γυμναστηρίου στην περιοχή τους, λόγω του Μικρασιάτικου παρελθόντος του.

Το ιστορικό των αθλητικών εγκαταστάσεων

Το Ζηρίνειο, με συνολικό κόστος κατασκευής 4.000.000 δρχ., περιελάμβανε: γήπεδο ποδοσφαίρου, στίβο 280 μέτρων 6 διαδρόμων, μεγάλα σύγχρονα αποδυτήρια, κλειστό στις τρεις διαστάσεις του Γυμναστήριο, αίθουσα διαλέξεων, γραφεία διοικήσεως και γήπεδα βόλεϊ, μπάσκετ και τέννις, στο χώρο οπού σήμερα είναι η εξέδρα. Υπήρξε πρωτοποριακά μοντέρνο, καθώς ήταν το πρώτο στάδιο στην Ελλάδα που περιείχε όλες αυτές τις σύνθετες αθλητικές εγκαταστάσεις.

* Στις 2 Ιουνίου 1940 έγιναν τα εγκαίνια της σημερινής εξέδρας, δαπάνης 1.000.000 δρχ. και χωρητικότητας 1.500 θεατών, τα οποία θα τελούσε ο τότε διάδοχος και επίτιμος πρόεδρος του Α.Ο.Κ. Παύλος, αλλά τελικά δεν προσήλθε, λόγω γέννησης την ίδια ημέρα του υιού του Κωνσταντίνου, του σημερινού Τέως και έτσι τα τέλεσε ο κοινοτάρχης Κηφισιάς Ιωάννης Βαρουξάκης.

* Στις 20 Ιουνίου 1949 περατώθηκαν οι εργασίες ανασυγκρότησης των κτηρίων του Ζηρινείου από τις φθορές που είχαν υποστεί, λόγω χρήσης τους, ως χώροι αποθηκών και στάθμευσης οχημάτων, κατά την περίοδο της γερμανικής κατοχής (1941 - 1944). Τα έργα κόστισαν 1.100.000 δρχ. και έγιναν με ενέργειες του υπουργού Παιδείας Κ. Τσάτσου. Περιελάμβαναν επίσης επέκταση του αγωνιστικού χώρου, στίβο 320 μέτρων με ειδικό σιδηρόχωμα Λαυρίου, μερικό ηλεκτροφωτισμό του γηπέδου και μικρομεγαφωνική εγκατάσταση.

* Τον Ιούλιο του 1966 έγιναν και νέες εργασίες ανακατασκευής του αγωνιστικού χώρου, κόστους 1.500.000δρχ., με επέκταση του στίβου 350 μέτρων και δημιουργία γηπέδων μπάσκετ και βόλεϊ με ασφαλτοτάπητα, στο χώρο όπου σήμερα το κλειστό Γυμναστήριο.

* Το Νοέμβριο του 1980 οι έξι διάδρομοι του στίβου και οι χώροι πίσω από τα τέρματα επιστρώθηκαν με δάπεδο τύπου ταρτάν και κατασκευάστηκαν νέα σκάμματα αλμάτων και βαλβίδες ρίψεων.

* Το 1983 το γήπεδο απόκτησε φυσικό χλοοτάπητα, αντικαταστάθηκε ο παλιός ηλεκτροφωτισμός και χτίστηκε η ανοικτή πλευρά του Γυμναστηρίου.

* Το 1992 κατασκευάστηκε το μεγάλο και σύγχρονο γυμναστήριο 600 θέσεων με ξύλινο δάπεδο (παρκέ) και πολλαπλών χρήσεων (μπάσκετ, βόλεϊ, χάντμπολ κ.λπ.) και άνετους βοηθητικούς χώρους (αποδυτήρια, γραφεία, θεραπευτήριο). Στη βόρεια πλευρά του κατασκευάστηκαν γήπεδα τέννις και κάτω από αυτά κλειστό σκοπευτήριο.

* Το 2007 δημιουργήθηκε πίσω από την εξέδρα μεγάλη αίθουσα Γυμναστικής με κατάλληλα όργανα ενδυνάμωσης που ονομάστηκε «Γ. Βαμβακάς», προς τιμήν του παλιού Κηφισιώτη δρομέα πρωταθλητή.

* Το 2010 εγκαταστάθηκε δίπλα στο μεγάλο Γυμναστήριο μικρότερο κλειστό βοηθητικό, το λεγόμενο «μπαλόνι», χωρίς εξέδρες.
Χαρακτηριστικές αθλητικές δραστηριότητες

* Σε ό,τι αφορά στο ποδόσφαιρο έχουν διεξαχθεί μέχρι σήμερα περίπου 2.000 συναντήσεις.

* Οι πρώτοι επίσημοι αγώνες έγιναν στις 13 Νοεμβρίου 1938: Πανερυθραϊκός - Φωστήρας 1-3 το πρωί και Α.Ο.Κ. - Ηλυσιακός 3-2 το απόγευμα.

* Οι τελευταίοι πριν από τον πόλεμο έγιναν στις 27 Οκτωβρίου του 1940: Πανερυθραϊκός - Ελληνορώσοι 4-3 και Α.Ο.Κ. - Ολυμπιακός Αθηνών.

* Το Ζηρίνειο χρησιμοποίησαν από κατασκευής του ως έδρα οι ποδοσφαιρικές ομάδες: Ερμής Νέας Ερυθραίας (1937 - 38), Πανερυθραϊκός (1938 - 1972), Α.Ο.Κ. (1938 - 2001), Ένωση Ερυθραίας - Κηφισιάς (2000 - 2006), ΑΠΟΚ Κηφισιάς (2006 - 2012), Α.Ε. Κηφισιάς (2012 - 2013), Ελπιδοφόρος (1971 - 2012), Κηφισιά 2010 (2006 - 2013) και κατά διαστήματα οι ομάδες Γ.Σ. Αμαρουσίου, Π.Ο. Ψυχικού, Α.Ο. Παραδείσου και η Ελευθερούπολης.

Επίσης, έχει χρησιμοποιηθεί από το σύνολο σχεδόν των ξένων εθνικών ομάδων από το 1946 έως το 1960, που διέμεναν στο ξενοδοχείο του Κεφαλαρίου για τους αγώνες τους με το αντιπροσωπευτικό μας συγκρότημα. Σε ό,τι αφορά στον κλασσικό αθλητισμό, με οργάνωση κυρίως της εφορίας του γυμναστηρίου έχουν διαχρονικά διεξαχθεί:

* Τα Πάτρια (1933 - 1935 και 1949 - 1951): αγώνες μεταξύ Δήμων και Κοινοτήτων της Αττικής.

* Τα ΚΕΑ (1933 - 1936) μεταξύ αθλητών Κηφισιάς – Ερυθραίας - Αμαρουσίου (ΚΕΑ).

* Τα Ζηρίνεια (1933 - 1934 με παρουσία του Ι. Ζηρίνη) και κατά καιρούς περιοδικά μέχρι και σήμερα.

* Τα Πιερράκια (1949 - 1951) προς τιμήν του ήρωα του 1940, ποδοσφαιριστή προπονητή του Α.Ο.Κ., Μίμη Πιερράκου.

* Τα Βικέλια (2011 - 2013) προς τιμήν του Δ. Βικέλα πρώτου προέδρου 1896 της Δ.Ο.Ε.

* Γυμναστικές επιδείξεις των Γυμνασίων της Κηφισιάς (1946 - 2013), Αμαρουσίου (1932 - 1960), Αναβρύτων (1949 - 1954), καθώς και περιφερειακοί αγώνες στίβου, μπάσκετ και βόλεϊ.

* Πανελλήνιοι αγώνες αγροτόπαιδων 1959.

* Αγώνες δεξιοτεχνίας αυτοκινήτων (1959 - 1961) με διοργανωτή την ΕΛΠΑ.

* Αγώνες Χόκεϊ το 1949 από μαθητές των Αναβρύτων. Αγώνες Χόκεϊ 1959, στους οποίους έλαβε μέρος και ο Κάρολος της Αγγλίας.

* Χόκεϊ επί χόρτου πλέον 2000 μέχρι σήμερα.

* Αξιοσημείωτη η κατά τη διάρκεια των Πάτριων ονοδρομίες (γαϊδουροδρομίες), στις οποίες πρώτευαν οι κάτοικοι των Μεσογείων.

Εξωαθλητικές χρήσεις του Ζηρινείου

* Διοργάνωση το 1933 μεγάλης εμπορικής έκθεσης ελληνικών προϊόντων, ανταγωνιστική της έκθεσης Θεσσαλονίκης, με τελετάρχη τον πρωθυπουργό Π. Τσαλδάρη.

* Λειτουργία ως παραρτήματος του νοσοκομείου Κ.Α.Τ., για περίθαλψη παιδιών (1949 - 1950).

* Συναυλίες της Κ.Ο.Α, της Κρατικής Ορχήστρας των Αθηνών (1949 - 1952).

* Ενοικίαση αίθουσας διαλέξεων ως κινηματογραφικών στούντιο της Finos Film (1966).

* Γυρίσματα 4 τουλάχιστον κινηματογραφικών ταινιών με κυριότερη «Τα Δίδυμα»    με τον Θ. Βέγγο.

* Διεξαγωγή της πρώτης παραδοσιακής ερυθραιώτικης εκδήλωσης «Αλλοτινές Πατρίδες», με παρουσία του Γ. Παπανδρέου.

Το Ζηρίνειο σήμερα

Σήμερα στο Ζηρίνειο εδρεύουν και λειτουργούν οι ακόλουθοι αθλητικοί σύλλογοι:

* Ζηρίνειος Αθλητικός Όμιλος Νεανίδων ΖΑΟΝ (1962), ο πρώτος πανελληνίως σύλλογος με μόνο γυναίκες αθλήτριες (μπάσκετ, βόλεϊ, ενόργανη, κολύμβηση και σκοποβολή).

* Α.Ο.Κ. (1932) στίβος , βόλεϊ, τέννις, σκοποβολή.

* Γ.Σ. Κηφισιάς (2006) στίβος, μπάσκετ, τέννις, χάντμπολ, σκοποβολή, κολύμβηση.

* Α.Ο. Ολυμπίας Κηφισιάς (1999) - ΕΟΚΑ στίβος.

* Γ.Σ. Ηρακλής Κηφισιάς (2006) βόλεϊ.

* Α.Π.Σ Κηφισιά 2010 (2006) ποδόσφαιρο.

* Α.Ο. Παραδείσου και Δόξα Πεύκης σκοποβολή.

* Α.Ο. Χόκεϊ Υμηττός Κηφισιάς χόκεϊ.

* Και μόλις πρόσφατα ΑΕΝΚ μπάσκετ Α1 κατηγορία Ελλάδος.


Αυτή εν ολίγοις είναι η ιστορία του Ζηρινείου, που αποτέλεσε τον κυριότερο μοχλό ανάπτυξης του αθλητισμού της Κηφισιάς.    

Το παρόν αφιερώνεται στους αείμνηστους Γεράσιμο Χατζόπουλο, Τάσο Σκλαβούνο και Μήτσο Δέδε, αιώνιους θεματοφύλακες του Ζηρινείου.

Πηγές 

Εφημερίδες: Αθλητικά Χρονικά, Αθλητικός Τύπος, Αθλητική Κυριακή, Αθλητικά Νέα, Αθλητική Φωνή, Αθλητικός Χρόνος, Αθλητισμός (ετών 1932 - 1946), Εμπρός, Ελευθερία, Καθημερινή, Μακεδονία (1945 - 1967).

Συμώνη Λιόλιου, τα «Οδονύμια της Κηφισιάς».

Αρχείο Ν. Καραφωτίου.