Ένας άγνωστος μέχρι τώρα χώρος στο δήμο Κηφισιάς, που οριοθετείται ως προσωρινός αρχαιολογικός χώρος με πρόσφατη απόφαση του Υπουργείου Πολιτισμού
Με αφορμή πρόσφατη απόφαση του Υπουργείου Πολιτισμού, με την οποία οριοθετείται ως προσωρινός αρχαιολογικός χώρος έκταση στο Μορτερό, όπου διέρχεται τμήμα του Αδριάνειου Υδραγωγείου, έστω η παρούσα έρευνα η οποία αναφέρεται στις αρχαίες αλλά και νεότερες δραστηριότητες της περιοχής.
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Το αιώνιο πρόβλημα λειψυδρίας των Αθηνών ταλαιπωρούσε διαχρονικά τους κατοίκους της και κατά την αρχαιότητα αντιμετωπίστηκε χωρίς ικανοποιητικά αποτελέσματα με τη δημιουργία κατά καιρούς 19 μικρών υδραγωγείων μεταξύ των οποίων και της Κηφισιάς (μήκους 13 km στη διαδρομή Κεφαλάρι – Αμπελόκηποι λαξευμένο σε βάθος 8 μέτρων με τετράγωνη διατομή).
ΤΟ ΑΔΡΙΑΝΕΙΟ ΥΔΡΑΓΩΓΕΙΟ
Κατασκευάστηκε μεταξύ των ετών 126-140 μ.Χ. από το Ρωμαίο αυτοκράτορα Αδριανό κι έλυσε ριζικά το πρόβλημα ύδρευσης των Αθηνών μέχρι την περίοδο της Τουρκοκρατίας όταν και αχρηστεύτηκε λόγω εγκατάλειψης του. Εντοπίστηκε το 1834 και έκτοτε, με συνεχείς εργασίες επισκευής και επέκτασής του, από το 1902 κάλυψε επαρκώς και πάλι τις ανάγκες ύδρευσης. Από το 1929 με την κατασκευή του φράγματος Μαραθώνος χρησιμοποιήθηκε μόνο σε περιπτώσεις ανάγκης ενώ μετά τα έργα της Υλίκης το 1959 καταργείται οριστικά ύστερα από 1.800 χρόνια λειτουργίας του.Ο κύριο ς κορμός του Αδριάνειου μήκους 25 km ακολουθεί τη διαδρομή: Πάρνηθα ? Θρακομακεδόνες ? Χελιδονού ? Μεταμόρφωση ? Ν. Ιωνία ? Φιλοθέη ? Χαλάνδρι (Λ. Κηφισίας) ? Ν. Ψυχικό ? Αμπελόκηποι (Γηροκομείο ? γήπεδο ΠΑΟ) ? Κολωνάκι. Διαθέτει τουλάχιστον 10 δευτερεύουσες διακλαδώσεις μήκους 30 km μεταξύ των οποίων της Κηφισιάς (οδοί: Κοκκιναρά ? Μουσών ? Π. Τσαλδάρη ? Τατοΐου ? Κοκκινάκη- Καλφατάκη ? Χελιδονού) και του Φασίδερι στην περιοχή Μορτερό.Το υδραγωγείο είναι υπόγειο λαξευμένο σε βάθος 30-60 μέτρων με εξαίρεση το τμήμα Ν. Ιωνίας ? Καλογρέζας ? Φιλοθέης που είναι υπέργειο με υδατογέφυρες. Οι διαστάσεις του είναι 0,60-0,90 μ. πλάτος και 1,60-1,70 μ. μήκος με 500 φρέατα στη διαδρομή του από τα οποία έχουν εντοπιστεί τα 275.Ο τρόπος κατασκευής του ήταν ο ακόλουθος: Αρχικά κατά μήκος της χαραγμένης διαδρομής ανοιγόταν κατακόρυφα πηγάδια(φρέατα ή φανοί) ανά 30-40 μέτρα. Κατόπιν από κάθε πηγάδι αρχίζει η διάνοιξη της σήραγγας και προς τις δύο κατευθύνσεις μέχρι να ενωθούν τα τμήματα της σήραγγας μεταξύ των φρεάτων. Η μέθοδος αυτή συντόμευε το χρόνο κατασκευής ενώ τα φρέατα παρείχαν αερισμό και φωτισμό και διευκόλυναν επίσης τις εργασίες συντήρησης του υδραγωγείου. Η διαδρομή του ήταν μυστική με απόκρυψη των στομίων για την αποφυγή δολιοφθορών.
ΤΟ ΥΔΡΑΓΩΓΕΙΟ ΦΑΣΙΔΕΡΙ – ΜΟΡΤΕΡΟΑποτελεί τη βορειότερη επέκταση του Αδριάνειου υδραγωγείου, στο οποίο διοχετεύονται τα νερά του ρέματος Φασίδερι που πηγάζει από τη θέση Κεραμίδι λίγο πιο πάνω από το Κρυονέρι. Ανακαλύφθηκε τον Ιανουάριο 1901 κατά τη διάρκεια καθαρισμού του Αδριάνειου επί δημαρχίας Σπ. Μερκούρη. Επισημαίνεται ότι η περιοχή τότε ανήκε στο Δήμο Αθηναίων. Έχει μήκος 4,9 km και ακολουθεί συνοπτικά τη διαδρομή: Άνοιξη (Φασίδερι) ? Κάτω Εκάλη (Αγ. Τριάδα ? οδοί Πάρνηθος ? Φασίδερι ? κατασκηνώσεις) ? οδός Γυμναστηρίου ? ιδιοκτησία εταιρίας Νηρέας Δεινοκράτης ? Οικολογικό Πάρκο ? Λεωφόρος Ερυθραίας ? αρχή οδού Τατοΐου ? Αδάμες ? Χελιδονού. Είναι όλο λαξευμένο σε βάθος 20-30 μέτρων και σύμφωνα με την αναφορά των μηχανικών οι οποίοι εκτέλεσαν τις εργασίες καθαρισμού του «είναι καλώς κατασκευασμένο και με τρόπο μεθοδικότατο». Οι διαστάσεις της σήραγγας έχουν πλάτος 0,80-0,90 μέτρα και ύψος 1,30 – 1,35 μ. Υπολογίζεται ότι διαθέτει 100 περίπου φρέατα εκ των οποίων σήμερα είναι ορατά τουλάχιστον τα 8, που διακρίνονται στην ιδιοκτησία της εταιρίας «Νηρέας – Δεινοκράτης» και το Οικολογικό Πάρκο, σε αποστάσεις 30 μέτρων μεταξύ τους, και βαίνουν παράλληλα της οδού Γυμναστηρίου σε απόσταση 10 μέτρων από αυτή. Τα φρέατα έχουν υποστεί κατακρήμνιση και καθίζηση και μόνο σε δύο από αυτά διακρίνονται στο άνω μέρος τους, στοιχεία της λίθινης εσωτερικής επένδυσής τους.Το υδραγωγείο Φασίδερι μετά την απαλλοτρίωση μερικών εκτάσεων του και τη δημιουργία νέων φρεάτων και τη συνεχή απασχόληση 50 εργατών λειτούργησε με πλήρη απόδοση τον Απρίλιο του 1902 με παροχή ισοδύναμη του 40% της συνολικής ποσότητας υδάτων του κεντρικού Αδριάνειου Υδραγωγείου.Αξιοσημείωτες είναι οι διαπραγματεύσεις το 1901 μεταξύ του Δήμου Αθηνών και του Ασημάκη Ηλιόπουλου, ιδιοκτήτη 80.000 στρεμμάτων μεταξύ των οποίων και οι περιοχές Σταμάτας, Ροδόπολης, Δροσιάς, Μπογιατιού, Διονύσου για τη συγκέντρωση των υδάτων 12 πηγών που ανήκαν στην έκταση αυτή (πηγές: Ραπεντώσας- Μακρυπούρι, Κουκουνάρι, Αμυγδαλέζας, Γκούριζας, Βρεδού κ.α.) και τη διοχέτευσή τους στο υδραγωγείο Φασίδερι. Τελικά όμως το σχέδιο αυτό ναυάγησε υψηλού κόστους κατασκευής.Το υδραγωγείο λειτούργησε με πλήρη απόδοση μέχρι το 1933. Καθώς όμως, λόγω κατασκευής του φράγματος Μαραθώνα, η αναγκαιότητά του μειώθηκε αποφασίστηκε από τον τότε Υπουργό Διοίκησης Πρωτευούσης Κ. Κοτζιά η δημιουργία εκεί φράγματος προκειμένου να αρδευτούν καλλιεργήσιμες εκτάσεις 6.000 στρεμμάτων στην περιοχή Λυκόβρυσης και Κουκουβαούνων οι οποίες παρήγαγαν το 40% των οπωροκηπευτικών του Νομού Αττικής.Το έργο αφορούσε στην κατασκευή χωμάτινου φράγματος, του πρώτου στην Ελλάδα, μήκους 60 μέτρων, ύψους 30 μέτρων και πάχους 9 μέτρων και συνολικής χωρητικότητας της τεχνητής λίμνης 5,8 εκατομμύρια κυβικά μέτρα.Η κατασκευή του άρχισε το 1936 και ονομάστηκε φράγμα Μεταξά, αλλά δεν ολοκληρώθηκε λόγω του πολέμου του 1940. Δημιουργήθηκαν μόνο δευτερεύουσες υποδομές, όπως η υποστήριξη της σήραγγας με τσιμεντόστρωση και η εκτροπή του με αγωγό παροχέτευσης από τη Χελιδονού προς την περιοχή Κάτω Κηφισιάς, Λυκόβρυσης, Κουκουβάουνες.Την 28η Οκτωβρίου 1940 στις 9:00 το πρωί οι εγκαταστάσεις του Φασίδερι βομβαρδίστηκαν από την Ιταλική αεροπορία, ενώ το Φράγμα Μαραθώνος αγνοήθηκε. Το παράξενο του συμβάντος ίσως οφείλεται στην κακή πληροφόρηση των Ιταλών, οι οποίοι όπως αποδείχθηκε αργότερα είχαν στη διάθεσή τους μεγαλόπνοα σχέδια μελέτης του Φράγματος Φασίδερι , τα οποία όμως δεν υλοποιήθηκαν λόγω υπερβολικού κόστους!!!Οι σχετικές εργασίες συνεχίστηκαν τον Απρίλιο του 1948 αλλά σύντομα σταμάτησαν. Ακολούθως και μέχρι το 1953 το θέμα της περάτωσης εμφανίζεται συνεχώς στον προγραμματισμό των εγγειοβελτιωτικών έργων των Κυβερνήσεων με εγγραφή μάλιστα στους εκάστοτε προϋπολογισμούς των σχετικών πιστώσεων χωρίς όμως κανένα πρακτικό αποτέλεσμα. Τελευταία αναφορά του γίνεται το έτος 1961 επί κυβερνήσεως Κ. Καραμανλή με διάθεση πίστωσης 1,3 δις δρχ αλλά ακυρώνεται οριστικά η υλοποίησή του καθώς οι άλλοτε καλλιεργήσιμες εκτάσεις έχουν ήδη πυκνοκατοικηθεί. Το 2010 αποφασίζεται η δημιουργία αντιπλημμυρικών έργων στην Άνοιξη με διοχέτευση των ομβρίων υδάτων στο Φασίδερι.
ΙΣΤΟΡΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ
Η περιοχή Φασίδερι, η οποία γεωγραφικά καθορίζεται μεταξύ γέφυρας Βαρυμπόμπης ? Κηφισού ποταμού, Άνοιξης (εναέρια διασταύρωση σιδηροδρομικής γραμμής) σύμφωνα με το γεωγράφο Στράβωνα ( 64 π.Χ. – 36 μ.Χ.) αποτελούσε το Δήμο των Τρινεμείων και χαρακτηρίζεται για την αφθονία των υδάτων του ρέματος. Οι ίδιες πληροφορίες με πιο συγκεκριμένο καθορισμό της θέσης των Τρινεμείων επαναλαμβάνονται το 1854 από το νεώτερο Άγγλο γεωγράφο William Smith. Η ονομασία Φασίδερι ή Φασίντερο εμφανίζεται σε χάρτη του 1895.Εκεί στις 2 Φεβρουαρίου 1778 ο πασάς των Αθηνών Χασεκής κατανικά δύναμη 1500 Τουρκαλβανών που επιχειρούν επιδρομή εναντίων της πόλης.Στις 28 Οκτωβρίου 1940 το Φασίδερι βομβαρδίζεται από τους Ιταλούς.Στον εμφύλιο πόλεμο οι εγκαταστάσεις του φράγματος αποτελούν κρησφύγετο των ανταρτών το οποίο αποκαλύφθηκε στις 6 Μαρτίου 1947.Μεταπολεμικά και μέχρι τις αρχές του 1960 η περιοχή πλησίον του Κηφισού χρησιμοποιείται ως μόνιμος χώρος απορριμμάτων της Ν. Ερυθραίας.Τον Ιανουάριο 1957 το ΔΣ της Κοινότητας Ν. Ερυθραίας αποφασίζει απαλλοτρίωση χώρου ( όπου σήμερα το Δημοτικό Γυμναστήριο) για τη δημιουργία Κοιμητηρίου αλλά η απόφαση αυτή ανακαλείται κατόπιν έντονων παρεμβάσεων και διαμαρτυριών κατοίκων της Εκάλης, οι οποίο προβάλλουν ως επιχειρήματα την υπόγεια διέλευση από εκεί του αγωγού της Λίμνης Μαραθώνος, την υποβάθμιση του περιβάλλοντος και την ύπαρξη του Αδριάνειου ΥδραγωγείουΠράγματι την περιοχή διασχίζει σε βάθος 15 μέτρων ο μεγάλος αγωγός ? σήραγγα του Μπογιατίου μήκους 13,5 km (Μαραθώνας- Χελιδονου).Το 2010 εντοπίζονται ίχνη μεγάλου κτίσματος ίσως του 5ου π.Χ. αιώνα σε χώρο εντός του αμαξοστασίου των οχημάτων – μηχανημάτων του Δήμου Ν. Ερυθραίας.
Με αφορμή πρόσφατη απόφαση του Υπουργείου Πολιτισμού, με την οποία οριοθετείται ως προσωρινός αρχαιολογικός χώρος έκταση στο Μορτερό, όπου διέρχεται τμήμα του Αδριάνειου Υδραγωγείου, έστω η παρούσα έρευνα η οποία αναφέρεται στις αρχαίες αλλά και νεότερες δραστηριότητες της περιοχής.
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Το αιώνιο πρόβλημα λειψυδρίας των Αθηνών ταλαιπωρούσε διαχρονικά τους κατοίκους της και κατά την αρχαιότητα αντιμετωπίστηκε χωρίς ικανοποιητικά αποτελέσματα με τη δημιουργία κατά καιρούς 19 μικρών υδραγωγείων μεταξύ των οποίων και της Κηφισιάς (μήκους 13 km στη διαδρομή Κεφαλάρι – Αμπελόκηποι λαξευμένο σε βάθος 8 μέτρων με τετράγωνη διατομή).
ΤΟ ΑΔΡΙΑΝΕΙΟ ΥΔΡΑΓΩΓΕΙΟ
Κατασκευάστηκε μεταξύ των ετών 126-140 μ.Χ. από το Ρωμαίο αυτοκράτορα Αδριανό κι έλυσε ριζικά το πρόβλημα ύδρευσης των Αθηνών μέχρι την περίοδο της Τουρκοκρατίας όταν και αχρηστεύτηκε λόγω εγκατάλειψης του. Εντοπίστηκε το 1834 και έκτοτε, με συνεχείς εργασίες επισκευής και επέκτασής του, από το 1902 κάλυψε επαρκώς και πάλι τις ανάγκες ύδρευσης. Από το 1929 με την κατασκευή του φράγματος Μαραθώνος χρησιμοποιήθηκε μόνο σε περιπτώσεις ανάγκης ενώ μετά τα έργα της Υλίκης το 1959 καταργείται οριστικά ύστερα από 1.800 χρόνια λειτουργίας του.Ο κύριο ς κορμός του Αδριάνειου μήκους 25 km ακολουθεί τη διαδρομή: Πάρνηθα ? Θρακομακεδόνες ? Χελιδονού ? Μεταμόρφωση ? Ν. Ιωνία ? Φιλοθέη ? Χαλάνδρι (Λ. Κηφισίας) ? Ν. Ψυχικό ? Αμπελόκηποι (Γηροκομείο ? γήπεδο ΠΑΟ) ? Κολωνάκι. Διαθέτει τουλάχιστον 10 δευτερεύουσες διακλαδώσεις μήκους 30 km μεταξύ των οποίων της Κηφισιάς (οδοί: Κοκκιναρά ? Μουσών ? Π. Τσαλδάρη ? Τατοΐου ? Κοκκινάκη- Καλφατάκη ? Χελιδονού) και του Φασίδερι στην περιοχή Μορτερό.Το υδραγωγείο είναι υπόγειο λαξευμένο σε βάθος 30-60 μέτρων με εξαίρεση το τμήμα Ν. Ιωνίας ? Καλογρέζας ? Φιλοθέης που είναι υπέργειο με υδατογέφυρες. Οι διαστάσεις του είναι 0,60-0,90 μ. πλάτος και 1,60-1,70 μ. μήκος με 500 φρέατα στη διαδρομή του από τα οποία έχουν εντοπιστεί τα 275.Ο τρόπος κατασκευής του ήταν ο ακόλουθος: Αρχικά κατά μήκος της χαραγμένης διαδρομής ανοιγόταν κατακόρυφα πηγάδια(φρέατα ή φανοί) ανά 30-40 μέτρα. Κατόπιν από κάθε πηγάδι αρχίζει η διάνοιξη της σήραγγας και προς τις δύο κατευθύνσεις μέχρι να ενωθούν τα τμήματα της σήραγγας μεταξύ των φρεάτων. Η μέθοδος αυτή συντόμευε το χρόνο κατασκευής ενώ τα φρέατα παρείχαν αερισμό και φωτισμό και διευκόλυναν επίσης τις εργασίες συντήρησης του υδραγωγείου. Η διαδρομή του ήταν μυστική με απόκρυψη των στομίων για την αποφυγή δολιοφθορών.
ΤΟ ΥΔΡΑΓΩΓΕΙΟ ΦΑΣΙΔΕΡΙ – ΜΟΡΤΕΡΟΑποτελεί τη βορειότερη επέκταση του Αδριάνειου υδραγωγείου, στο οποίο διοχετεύονται τα νερά του ρέματος Φασίδερι που πηγάζει από τη θέση Κεραμίδι λίγο πιο πάνω από το Κρυονέρι. Ανακαλύφθηκε τον Ιανουάριο 1901 κατά τη διάρκεια καθαρισμού του Αδριάνειου επί δημαρχίας Σπ. Μερκούρη. Επισημαίνεται ότι η περιοχή τότε ανήκε στο Δήμο Αθηναίων. Έχει μήκος 4,9 km και ακολουθεί συνοπτικά τη διαδρομή: Άνοιξη (Φασίδερι) ? Κάτω Εκάλη (Αγ. Τριάδα ? οδοί Πάρνηθος ? Φασίδερι ? κατασκηνώσεις) ? οδός Γυμναστηρίου ? ιδιοκτησία εταιρίας Νηρέας Δεινοκράτης ? Οικολογικό Πάρκο ? Λεωφόρος Ερυθραίας ? αρχή οδού Τατοΐου ? Αδάμες ? Χελιδονού. Είναι όλο λαξευμένο σε βάθος 20-30 μέτρων και σύμφωνα με την αναφορά των μηχανικών οι οποίοι εκτέλεσαν τις εργασίες καθαρισμού του «είναι καλώς κατασκευασμένο και με τρόπο μεθοδικότατο». Οι διαστάσεις της σήραγγας έχουν πλάτος 0,80-0,90 μέτρα και ύψος 1,30 – 1,35 μ. Υπολογίζεται ότι διαθέτει 100 περίπου φρέατα εκ των οποίων σήμερα είναι ορατά τουλάχιστον τα 8, που διακρίνονται στην ιδιοκτησία της εταιρίας «Νηρέας – Δεινοκράτης» και το Οικολογικό Πάρκο, σε αποστάσεις 30 μέτρων μεταξύ τους, και βαίνουν παράλληλα της οδού Γυμναστηρίου σε απόσταση 10 μέτρων από αυτή. Τα φρέατα έχουν υποστεί κατακρήμνιση και καθίζηση και μόνο σε δύο από αυτά διακρίνονται στο άνω μέρος τους, στοιχεία της λίθινης εσωτερικής επένδυσής τους.Το υδραγωγείο Φασίδερι μετά την απαλλοτρίωση μερικών εκτάσεων του και τη δημιουργία νέων φρεάτων και τη συνεχή απασχόληση 50 εργατών λειτούργησε με πλήρη απόδοση τον Απρίλιο του 1902 με παροχή ισοδύναμη του 40% της συνολικής ποσότητας υδάτων του κεντρικού Αδριάνειου Υδραγωγείου.Αξιοσημείωτες είναι οι διαπραγματεύσεις το 1901 μεταξύ του Δήμου Αθηνών και του Ασημάκη Ηλιόπουλου, ιδιοκτήτη 80.000 στρεμμάτων μεταξύ των οποίων και οι περιοχές Σταμάτας, Ροδόπολης, Δροσιάς, Μπογιατιού, Διονύσου για τη συγκέντρωση των υδάτων 12 πηγών που ανήκαν στην έκταση αυτή (πηγές: Ραπεντώσας- Μακρυπούρι, Κουκουνάρι, Αμυγδαλέζας, Γκούριζας, Βρεδού κ.α.) και τη διοχέτευσή τους στο υδραγωγείο Φασίδερι. Τελικά όμως το σχέδιο αυτό ναυάγησε υψηλού κόστους κατασκευής.Το υδραγωγείο λειτούργησε με πλήρη απόδοση μέχρι το 1933. Καθώς όμως, λόγω κατασκευής του φράγματος Μαραθώνα, η αναγκαιότητά του μειώθηκε αποφασίστηκε από τον τότε Υπουργό Διοίκησης Πρωτευούσης Κ. Κοτζιά η δημιουργία εκεί φράγματος προκειμένου να αρδευτούν καλλιεργήσιμες εκτάσεις 6.000 στρεμμάτων στην περιοχή Λυκόβρυσης και Κουκουβαούνων οι οποίες παρήγαγαν το 40% των οπωροκηπευτικών του Νομού Αττικής.Το έργο αφορούσε στην κατασκευή χωμάτινου φράγματος, του πρώτου στην Ελλάδα, μήκους 60 μέτρων, ύψους 30 μέτρων και πάχους 9 μέτρων και συνολικής χωρητικότητας της τεχνητής λίμνης 5,8 εκατομμύρια κυβικά μέτρα.Η κατασκευή του άρχισε το 1936 και ονομάστηκε φράγμα Μεταξά, αλλά δεν ολοκληρώθηκε λόγω του πολέμου του 1940. Δημιουργήθηκαν μόνο δευτερεύουσες υποδομές, όπως η υποστήριξη της σήραγγας με τσιμεντόστρωση και η εκτροπή του με αγωγό παροχέτευσης από τη Χελιδονού προς την περιοχή Κάτω Κηφισιάς, Λυκόβρυσης, Κουκουβάουνες.Την 28η Οκτωβρίου 1940 στις 9:00 το πρωί οι εγκαταστάσεις του Φασίδερι βομβαρδίστηκαν από την Ιταλική αεροπορία, ενώ το Φράγμα Μαραθώνος αγνοήθηκε. Το παράξενο του συμβάντος ίσως οφείλεται στην κακή πληροφόρηση των Ιταλών, οι οποίοι όπως αποδείχθηκε αργότερα είχαν στη διάθεσή τους μεγαλόπνοα σχέδια μελέτης του Φράγματος Φασίδερι , τα οποία όμως δεν υλοποιήθηκαν λόγω υπερβολικού κόστους!!!Οι σχετικές εργασίες συνεχίστηκαν τον Απρίλιο του 1948 αλλά σύντομα σταμάτησαν. Ακολούθως και μέχρι το 1953 το θέμα της περάτωσης εμφανίζεται συνεχώς στον προγραμματισμό των εγγειοβελτιωτικών έργων των Κυβερνήσεων με εγγραφή μάλιστα στους εκάστοτε προϋπολογισμούς των σχετικών πιστώσεων χωρίς όμως κανένα πρακτικό αποτέλεσμα. Τελευταία αναφορά του γίνεται το έτος 1961 επί κυβερνήσεως Κ. Καραμανλή με διάθεση πίστωσης 1,3 δις δρχ αλλά ακυρώνεται οριστικά η υλοποίησή του καθώς οι άλλοτε καλλιεργήσιμες εκτάσεις έχουν ήδη πυκνοκατοικηθεί. Το 2010 αποφασίζεται η δημιουργία αντιπλημμυρικών έργων στην Άνοιξη με διοχέτευση των ομβρίων υδάτων στο Φασίδερι.
ΙΣΤΟΡΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ
Η περιοχή Φασίδερι, η οποία γεωγραφικά καθορίζεται μεταξύ γέφυρας Βαρυμπόμπης ? Κηφισού ποταμού, Άνοιξης (εναέρια διασταύρωση σιδηροδρομικής γραμμής) σύμφωνα με το γεωγράφο Στράβωνα ( 64 π.Χ. – 36 μ.Χ.) αποτελούσε το Δήμο των Τρινεμείων και χαρακτηρίζεται για την αφθονία των υδάτων του ρέματος. Οι ίδιες πληροφορίες με πιο συγκεκριμένο καθορισμό της θέσης των Τρινεμείων επαναλαμβάνονται το 1854 από το νεώτερο Άγγλο γεωγράφο William Smith. Η ονομασία Φασίδερι ή Φασίντερο εμφανίζεται σε χάρτη του 1895.Εκεί στις 2 Φεβρουαρίου 1778 ο πασάς των Αθηνών Χασεκής κατανικά δύναμη 1500 Τουρκαλβανών που επιχειρούν επιδρομή εναντίων της πόλης.Στις 28 Οκτωβρίου 1940 το Φασίδερι βομβαρδίζεται από τους Ιταλούς.Στον εμφύλιο πόλεμο οι εγκαταστάσεις του φράγματος αποτελούν κρησφύγετο των ανταρτών το οποίο αποκαλύφθηκε στις 6 Μαρτίου 1947.Μεταπολεμικά και μέχρι τις αρχές του 1960 η περιοχή πλησίον του Κηφισού χρησιμοποιείται ως μόνιμος χώρος απορριμμάτων της Ν. Ερυθραίας.Τον Ιανουάριο 1957 το ΔΣ της Κοινότητας Ν. Ερυθραίας αποφασίζει απαλλοτρίωση χώρου ( όπου σήμερα το Δημοτικό Γυμναστήριο) για τη δημιουργία Κοιμητηρίου αλλά η απόφαση αυτή ανακαλείται κατόπιν έντονων παρεμβάσεων και διαμαρτυριών κατοίκων της Εκάλης, οι οποίο προβάλλουν ως επιχειρήματα την υπόγεια διέλευση από εκεί του αγωγού της Λίμνης Μαραθώνος, την υποβάθμιση του περιβάλλοντος και την ύπαρξη του Αδριάνειου ΥδραγωγείουΠράγματι την περιοχή διασχίζει σε βάθος 15 μέτρων ο μεγάλος αγωγός ? σήραγγα του Μπογιατίου μήκους 13,5 km (Μαραθώνας- Χελιδονου).Το 2010 εντοπίζονται ίχνη μεγάλου κτίσματος ίσως του 5ου π.Χ. αιώνα σε χώρο εντός του αμαξοστασίου των οχημάτων – μηχανημάτων του Δήμου Ν. Ερυθραίας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου